Si të rigjeneroni lëkurën e thatë me 5 mënyra natyrale

Gjatë muajve të ftohtë të dimrit, vihet re se të rriturit vuajnë nga lëkura shumë e thatë (njihet si Kseroza). (1) Shumë njerëz kanë lëkurë të thatë gjatë gjithë vitit, jo vetëm kur ulen temperaturat.

Problemi është shumë më tepër se ana estetike.

Lëkura është organi më i madh i trupit të njeriut. Lëkura e shëndetshme dhe e mirëmbajtur luan një rol shumë të rëndësishëm në shëndetin tuaj, duke e mbrojtur trupin nga infeksionet dhe sëmundjet. Lëkura e hidratuar dhe e shëndetshme ka më shumë aftësi për ta mbrojtur veten nga dëmtimet e shkaktuara nga toksinat, ndotja e ajrit dhe rrezatimi ultraviolet. Mbajtja e kësaj mbrojtje është e nevojshme për mos krijimin e rrudhave, njollave nga mosha, linjat e fytyrës dhe shenja të tjera të plakjes premature.

Nëse doni të mbani shkëlqimin, vitalitetin shëndetin dhe elasticitetin e organit më të madh të trupit tuaj, është koha që të riktheni butësinë dhe të mundni kserozën në mënyrë natyrale dhe njëherë e përgjithmonë.

Cfarë është Kseroza (Xerosis)?

Përkufizimi i Kserozës

Termi  “Kseroza” vjen nga gjuha greke. (5) “Xero-” do të thotë “e thatë” dhe “-osis” përafërsisht përkthehet në“sëmundje”. Nuk duhet të ngatërrohet me kserodermën, një çrregullim i rrallë gjenetik. 

Sot , Kseroza është një term mjekësor të cilin doktorët e përdorin për tiu referuar lëkurës së thatë. Por ky nuk është një rast i zakonshëm i lëkurës së thatë – është bezdisës, pickues, shumë thatësi lëkure që përkeqësohet më tepër gjatë dimrit ose në periudha stresuese.

Shenjat dhe simptomat e Kserozës

Sipas Shoqatës Amerikane të Lëkurës, (6) disa nga simptomat më të zakonshme të kserosës janë ato që me shumë mundësi mund ti kujtoni kur keni përjetuar lëkurë shumë të thatë:  

• Shfaqet e kuqe, e irrituar ose inflamuar.
• Shfaqet si lëkurë me luspa dhe e ashpër në prekje.
• Shfaq ndjenja pickimi madje dhe të dhimbshme.

Nga ana vizuale, mund të vihet re se Kseroza përforcon shenjat që keni në lëkurë, madje mund ti theksoj ato duke i bërë më të dukshmë në sipërfaqe të lëkurës. (7) Nëse nuk e trajtoni, simptomat e Kserozës mund të progresojnë në:  

• Lëkurë me luspa
• Çarje
• Gjakosje

Shkaqet & Faktorët e riskut

Çfarë e shkakton lëkurën e thatë?

Në sondazhin e lartëpërmendur, njerëzit kanë vënë re se Kseroza përkqësohet në dimër. Shoqata Amerikane e Lëkurës raportoi se kjo është për shkak të uljes së lagështisë dhe uljes së temperaturave të cilat ndalojnë zbutjen e lëkurës.  Përdorimi i ngrohësve dhe ajrit të ventiluar gjatë dimrit mund të çojë në dehidrimin e lëkurës.

Ndërkohë që nuk keni kontroll mbi faktorët e riskut që lidhen me motin, shumë faktorë të tjerë në rutinën e përditshme dhe stilin e jetesës mund të kontribojnë në Kserozën:

• Përdorimi më shumë seç duhet i skrapit ose pastrimi i lëkurës, me sapunë të ashpër, detergjentë dhe pastrues. Është parë se pothuajse gjysma e njerëzve që kanë Kserozë vazhdojnë të përdorin sapunë të ashpër trupi apo duarsh në fytyrë. (8)
• Ndenja gjatë ekspozuar ndaj diellit, që mund të sjell Kserozë në verë.
• Përdorimi i ujit shumë të nxehtë gjatë dushit.
• Përjetimi i dehidratimit duke mos pirë mjaftueshëm ujë, pije ose ushqime hidratuese.
• Ndenja për një kohë të gjatë në dhoma të nxehta ose te ftohta (këto sisteme e thajnë shumë ajrin, duke e kaluar gjithashtu dhe në lëkurën tuaj).

Cfarë e shkakton tharjen ekstreme të lëkurës ?

Duhet ta diskutoni me mjekun ose një personel mjekësor për faktorët që nuk kanë lidhje me mënyrën tuaj të jetesës që ndikojnë tek ju. Për shembull, me kalimin e moshës, lëkura bëhet më e hollë dhe prodhon më pak yndyrë. Ndaj dhe Kseroza është më e zakontë mbi moshën 65 vjeç. (9)

Trajtimi konvencional

Trajtimi konvencional në shtëpi i adresohet simptomave përkatëse të Kserozës.

Dermatologu juaj mund tju rekomandojë një medikament steroid lokal, prsh krem 1% hidrokortizon, (10) dhe këto medikamente lokale mund të ndihmojnë në reduktimin e acarimit dhe irritimin e shkaktuar nga Kseroza.

Produktet konvencionale të trajtimit të lëkurës mund të sygjerohen, me përbërës zbutës si: (11)

• Urea
• Keramide
• Glicerinë

Sidoqoftë, edhe pse këto mund të ndihmojnë në zbutjen e sipërfaqes së lëkurës, hidratimi nuk kalon në nivele të thella. Për këtë, duhet të përdorni trajtime natyrale të Kserozës.

5 Mënyra Natyrale Për Të Trajtuar Lëkurën e Thatë

1. Kujdes ujin kur bëni dush

Një nga zgjidhjet më të rëndësishme për shmangien e Kserozës është mënyra sesi bëjmë dush. Përpiquni të përdorni ujin e ftohtë ose të vakët kur bëni dush, por jo ujë të nxehtë. Uji i nxehtë heq yndyrën natyrale që ka lëkura juaj, duke e përkeqësuar kserozën. (12)

Pas dushit, fshijeni lëkurën me një peshqir të butë. Shmangni fshirjen e trupit me forcë, pasi mund të nxisë më tepër tharjen dhe irritimin.

1. Zbuteni lëkurën mbas dushit

Menjëherë pasi keni fshirë lëkurën, aplikoni një zbutës natyral në sipërfaqen e lëkurës. Kjo ndalon tharjen pas dushit, duke e mbajtur lëkurën të butë dhe hidratuar.

Në vend të kremrave konvencionalë, të cilët mund të mbajnë aroma artificiale dhe përbërës që  mund ta thajnë ose irritojnë lëkurën me Kserozë, përdorni kremra zbutës të bërë nga vajra me bazë bimore natyrale që zbusin dhe hidratojnë, si: (13)

• Vaji i bajames së ëmbël
• Vaji i avokados
• Vaji i embrionit të grurit
• Vaji i linit
• Vaji i ullirit

1. Pini mjaftueshëm ujë

Lëkura ka 64% ujë. (14) Nëse zakonet tuaja dietike nuk përfshijnë një sasi të konsiderueshme uji, atëherë ajo do të duket si fillim në lëkurën tuaj. 

Sipas National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine, meshkujt duhet të konsumojnë 2.5-3 litra ujë për të  qenë të hidratuar, ndërsa femrat kanë nevojë për 2-2.5 litra në ditë. (15)

Kjo bazohet dhe në faktorët si stili i jetesës (p.sh. atletët kanë nevojë për më tepër lëngje sesa personat që s‘janë shumë aktivë) dhe moti ( trupi juaj ka nevojë për më tepër hidratim në kohë të nxehtë sesa në kohë të ftohtë).

Një mënyrë e sigurt për të vërtetuar nëse jeni të hidratuar është të kontrolloni urinën, nëse po merrni mjaftueshëm lëngje, atëhërë urina do të jetë e pastër ose ngjyrë e zbehtë. Urina e errët tregon se nuk po konsumoni mjaftueshëm ujë.

1. Ushqim i mirë për shëndetin e lëkurës

Luftimi i Kserozës dhe mbajtja e lëkurës së shëndetshme nuk është vetëm konsumimi i ujit. Ushqimi që konsumoni luan gjithashtu një rolë të rëndësishëm në shëndetin e lëkurës dhe mbajtjen e butësisë së saj. Çelësi është shmangia e të ëmblave dhe alergjenëve. Nëse nuk jeni të sigurt nga të filloni, provoni disa nga ushqimet e mëposhtme: (16)

• Hani ushqime me yndyrna të shëndetshme. Yndyrnat poli dhe mono-të pangopura në frutat e thata, farat dhe avokado, zbut lëkurën nga brenda jashtë.. Ashtu si omega-3 tek peshqit mund të japin një hidratim të lëkurës ndërkohë që reduktojnë irritimin dhe skuqjen për shkak të vetive anti-inflamatore.
• Merr zink. Ky mineral gjendet tek drithrat, butakët, frutat e thatë etj. Zinkun siguron që lëkura të prodhojë mjaftueshëm yndyrë natyrale të vetën, e cila e mban lëkurën të butë dhe e mbron nga tharja. Ndihmon dhe në përmirësimin e shëndetit të tiroides, e cila mund të ndikojë në pamjen e lëkurës.
• Rrit përdorimin e vitaminës E. Ky antioksidant ndihmon lëkurën të rigjenerohet vetë pas xerosit. Do ta gjeni vitaminën E në avokado, lajthi, farat e lulediellit, kikirika dhe bajame.  

1. Eliminoni produktet me përbërës që thajnë lëkurën

Duhet të keni kujdes për shëndetin e lëkurës së brendshmi dhe së jashtmi, dhe të ndryshoni mënyrën sesi e lani apo zbusni sipërfaqen e lëkurës: është koha të eleminoni gjërat kryesore të cilat mund të provokojnë rikthimin e Kseroza.

Nëse i adresoheni vetëm faktorëve të brendshëm dhe jo edhe atyre të mjedisit atëherë do të jeni në luftë të vazhdueshme me lëkurën e thatë. Kur bëhet fjalë për trajtimin e Kserozës, duhet të keni kujdes këta armiq:

• Ngrohësit dhe ajri i kondicionuar. Nëse ajri në ambientin ku rrini ju është vazhdimisht i thatë nga këto pajisje, lëkura do humbas vazhdimisht butësinë si pasojë e ajrit të thatë. Sipas Harvard Medical School rekomandohet përdorim i një lagështuesi ajri i graduar 60%. (17)
• Irrituesit e lëkurës. E kemi diskutuar  më lart për sapunët e ashpër dhe detergjentët por duhet të mendoni “jashtë kutisë“. Produkte si parfumet(18), produktet për kujdesin e lëkurës që përmbajnë alkool (19),dhe produktet larës si zbutësit ose detergjentët të cilët përmbajnë aroma sintetike. (20)
• Rrobat e realizuara me materiale si leshi, mund të acarojnë lëkurën, si pasojë e përbërjes së saj, duke krijuar inflamim dhe irritim të Kserozës si dhe gjendje të tjera të lëkurës.

Shqetësime

Mos harro! Kseroza nuk është vetëm ana estetike, paraqitja. Do të thotë se shëndeti i lëkurës tuaj është kompromentuar, dhe është lënë i patrajtuar, Kseroza mund të progresojë në të çara të dhimbshme që mund të gjakosen dhe të infektohen. Duhet të kontaktoni një dermatolog nëse :

• Lëkura po nxjerr lëngje
• Krijohen në lëkurë njolla të kuqe unazore
• E gjithë lëkura ka rënë (peeling off)
• Nëse lëkura nuk është përmirësuar por është përkeqësuar mbas trajtimit

Mund të konsultoheni me një mjek profesionist nëse përjetoni Kserozë, ose  gjendje të tjera të lëkurës sic janë  psoriasis ose ekzema. Të kombinuara, këto gjendje të lëkurës mund të jenë të dhimbshme dhe të sjellin një risk për infeksione.

Pikat kryesore për Kserozës dhe Rigjenerimi i Lëkurës së thatë

Kseroza është një gjendje e zakonshme me lëkurë të thatë, e cila prek njerëzit gjithë vitin dhe nuk shkaktohet nga ndonjë sëmundje. Sidoqoftë është e rëndësishme të konsultoheni përpara se shëndeti i lëkurës tuaj të ndërlikohet.

• Kseroza është termi mjekësor që doktorët përdorin për të përshkruar gjendjen e lëkurës së thatë, e cila prek një pjesë të madhe të popullsis, sidomos gjatë muajve të thatë dhe të ftohtë të dimrit.
• Simptomat e Kseroza përfshijnë skuqjen, irritimin ose inflamimin e lëkurës e cila bëhët me luspa, e ashpër me ndjesi pickuese ose të dhimbshme. 
• Nëse lihet pa trajtuar, simptomat mund të përkeqësohen në situata më serioze si gjakosja, lëkura e çarë dhe me luspa.
• Disa nga shkaktarët e Kserozës janë sapunët e ashpër, dushet e gjata me ujë të nxehtë dhe zakonet e varfëra të dietës dhe hidratimit.
• Kseroza mund të jetë një efekt anësor i plakjes, diabetit dhe përdorimit të disa medikamenteve.

5 Mënyrat Naturale Për Të Zbutur Simptomat e Kserozës  

1. Dush me ujë të ftohtë ose të vakët, por jo shumë të nxehtë, pasi heq yndyrën natyrale që prodhon lëkura.
2. Zbutja e lëkurës me një zbutës pa aromë menjëherë pas dushit.
3. Hidratimi. Për shkak se lëkura përmban 64% ujë, lëkura e thatë është simptoma e parë në dehidratim.
4. Konsumimi i ushqimeve të shëndetshme për lëkurën, si ushqimet e pasura me yndyrna të shëndetshme dhe minerale. Nutrienti i parë që duhet të kërkoni është omega-3, yndyrnat poli dhe mono-të pangopura, vitamina E dhe zinku.
5. Evitoni irrituesit e lëkurës, aromat, tekstilet e ashpra dhe ajrin e thatë.