CORDYCEPS SI ANTI-AGE DHE NXITËS I PERFORMANCËS FIZIKE

Kjo Kërpudhë mjekësore ka qënë një element kryesor në mjekësinë holistike për shekuj ku dhe janë vënë re potencialet anti-age dhe promovues të shëndetit. Vitet e fundit, studiuesit kanë gjetur fakte shumë interesante në lidhje me Kërpudhën Cordyceps, si një suplement i shkëlqyer për të rritur performancën atletike, promovuar shëndetin e zemrës dhe ulur inflamacionin.

Ajo mund te gjendet në formën e pudrës, kapsulës dhe tabletës. Jeni gati të mësoni më shumë? Lexoni më poshtë si Cordycepsi do të ndikojë në shëndetin tuaj si dhe pse jo ta shtoni atë në rutinën tuaj.

Cfarë është Cordycepsi? Si vepron? 

I vlerësuar për aftësitë natyrale si luftimi i radikaleve të lira, infeksionit dhe inflamacionit,  Cordycepsi është një Kërpudhë impresionuese luftuese e sëmundjeve e përdorur në shekuj për të reduktuar simptoma të sëmundjeve respiratore, kollës, të ftohurit, dëmtimit të mëlcisë dhe shumë simptoma të tjera. Si një superfood i vërtetë, Cordycepsi mund të ngadalësojë efektin e plakjes dhe stresit, të ndihmojë trupin të çlirohet nga sëmundjet dhe të  nxisë rritjen e energjisë.

Periudha e mbledhjes së Kërpudhës është nga prilli në gusht. Rritet vetëm në vende të larta mbi 3800 m mbi nivelin e detit, në të ftohtë, në livadhet barishtore dhe në alpet e maleve Himalaja. Kërpudha Cordyceps quhet ndryshe edhe Kërpudha caterpillar; është parazitare si natyrë pasi rritet si vemje dhe ha mikëpritësin e saj! Baza e Kërpudhës formohet nga larvat e insekteve dhe ka ngjyrë kafe e errët në të zezë, dhe rritet deri në 15cm.

Efektet pozitive të kësaj Kërpudhe u panë si fillim tek kafshët që e konsumonin. Më pas fermerët e përdorën në formën e pudrës për të bërë tonik dhe caj. Përdorimet e para të tonikut ishin tek bagëtitë për të rritur prodhimin e qumështit. Më vonë njerzit filluan ta thanin Cordyceps në diell për të ruajtur vlerat potenciale të tij.

Besohet se aftësia anti-inflamatore e Cordycepsit vjen nga aftësia e tij për të ndikuar në sistemin imunitar, luftimi i stresit oksidativ dhe stimulimi i mbrojtjes qelizore që e mban trupin larg mutacioneve dhe infeksioneve. Studimet kanë treguar se Cordycepsi sillet si një  trajtues natyral kundra kancerit në disa raste, duke parandaluar rritjen e tumorit dhe qelizave kancerogjene. (1)

Konsiderohet si një tip “droge imuno-potenciale” natyrale; suplementi i Cordycepsit rrit imunitetin dhe shëndetin e përgjithshëm. (2) Cordycepsi gjithashtu ndihmon në kontrollin e sëmundjeve autoimune, minimizon inflamacionin dhe parandalon dëmtimin e indeve duke përshpejtuar kohën e shërimit.

Studiuesit tregojnë se Cordycepsi sillet si një stimulues i lehtë ose “bimë adaptogjene”, duke luftuar stresin dhe lodhjen dhe rritur nivelet e energjisë.(3)

7 përfitimet nga Cordycepsi

1. Nxit funksionet imunitare
2. Ngadalëson plakjen
3. Përmirëson performancën atletike
4. Rrit funksionin seksual
5. Rregullon nivelin e sheqerit në gjak
6. Mbështet shëndetin e zemrës
7. Lufton qelizat kancerogjene

1. Nxit funksionet imune

Disa studime sugjerojnë se konsumimi i Cordycepsit ndihmon sistemin imunitar dhe përmirëson shëndetin e sistemit kardiovaskular, respirator, endokrin dhe riprodhues. Kjo për shkak të përmbajtjes anti-inflamatore si  polisakaridet, nukleosidet e modifikuara dhe ciklosporina. (4)

Konsumimi i Cordycepsit mund të jetë thelbësor për trajtimin e gjendjeve inflamatore si   sëmundja Crohn, artriti, sindroma e përshkueshmërisë së zorrëve (Leaky gut sindrome) dhe astma. Një studim i kryer nga Chung Shan Medical University Hospital tregoi Cordycepsi ishte efektiv në reduktimin e inflamacionit në rrugët e frymëmarrjes si dhe mund të përdoret si një trajtues potencial i astmës. (5)

2. Ngadalëson plakjen

Cordycepsi ka një paketë të plotë antioksidantësh që ndihmojnë në luftimin e dëmtimit nga radikalet e lira, parandalimin e stresit oksidativ dhe ndihmon në zvogëlimin e shenjave të plakjes.(6)  Gjithësesi kërkimet janë të limituara vetëm tek kafshët për të parë efektin anti-age por jo vetëm, pasi janë parë edhe nxitje të funksionit të trurit, rritja e memorjes si dhe zgjatja e jetës.

Për shembull, një studim në kafshë i publikuar në revistën Phytotherapy Research tregoi se ekstrakti i Cordycepsit rriti aktivitetin e antioksidantëve si superokside dismutase dhe glutatione peroksidaza në gjak. Jo vetëm kaq, por ajo nxit gjithashtu edhe fuqinë mendore dhe rrit funksionet seksuale tek minjtë e plakur.(7)

Në mënyrë të ngjashme, një tjetër studim i kryer në Kinë zbuloi se administrimi i ekstraktit të Cordycepsit në mizat e frutave zgjati dukshëm jetëgjatësinë e tyre duke bllokuar stresin oksidativ të qelizave, duke konfirmuar kështu efektin anti-age të Cordycepsit. (8)

3. Përmirëson performancën atletike

Një studim i vitit  2010 i publikuar në Journal of Alternative and Complementary Medicine demonstroi se suplementimi me Cs-4 (Cordyceps sinensis) përmirësoi performancën dhe mirëqënien tek adultët e moshuar. (9) Konsideruar si një adaptogjen energjitik si superfood-et e tjera maca ose kakao, Cordycepsi përdoret si luftues i lodhjes, trajton dhimbjet muskulare dhe parandalon dobësinë.

Shumë studime sugjeruan se Cordycepsi nxit performancën atletike — përmirëson aftësitë fizike, rezistencën dhe qëndrueshmërinë— për shkak të funizimit të ATP-së, një nga burimet primare të energjisë gjatë aktivitetit fizik. (10) Cordycepsi përmban adenosinë, një tip acidi nukleik i domosdoshëm për ATP-në,  një mbajtës energjie i cili nuk shteron nga muskujt gjatë aktivitetit fizik. (11) 

4. Rrit funksionin seksual

Personat e të dy sekseve kanë konsumuar prej vitesh tonik të bërë nga Cordycepsi në mënyrë që të rrisin libidon dhe përmirësojnë funksionin riprodhues. Bazuar tek testet e realizuar në kafshë, suplementi i Cordycepsit ndihmon në pasurimin e gjakut me oksigjen dhe përmirësimin e qarkullimit, që janë shumë të rëndësishëm për shëndetin fizik dhe funksonet seksuale. (12)

Përmirëson rezistencën, rrit energjinë dhe zvogëlon inflamacionin, këto janë disa nga arsyet si Cordycepsi përmirëson fertilitetin dhe libidon. Kështu që Cordycepsi mund të përdoret si  trajtues natyral i infertilitetit si dhe një medikament natyral për impotencën.

5. Rregullon nivelin e sheqerit në gjak

Dy përbërësit aktiv të gjendur tek Cordycepsi, d-manitol cordycepin dhe 3’-deoxyadenosine, janë përgjegjës për shumë veprime fiziologjike që ndihmojnë në kontrrollin e insulinës dhe nivelit të sheqerit në gjak. Tek studimet në kafshë, suplementi i Cordycepsit ka ndihmuar në normalizimin e sheqerit në gjak duke ulur nivelin e insulinës për tu mbrojtur nga  rezistenca e saj. (13)

6. Suporton shëndetin e zemrës

Studime të fundit kanë zbuluar një lidhje të fortë midis Cordycepsit dhe shëndetit të zemrës, mbrojtjen nga dëmtimi i zemrës dhe uljen e nivelit të kolesterolit për të parandaluar  sëmundjet koronare. Një studim në kafshë nga Acta Pharmacologica Sinica tregoi se ekstrakti i Cordycepsit ndihmoi në reduktimin e dëmtimit të zemrës dhe mëlcisë në minj me sëmundje të veshkave.  (14)

Plus, studime të tjera në kafshë kanë treguar se Cordycepsi mund të zvogëlojë nivelin e kolesterolit të keq LDL duke parandaluar aterosklerozën, një gjendje e cila karakterizohet me krijimin e pllakave sklerotike në muret e arterieve duke rritur riskun e atakut në zemrës dhe goditjen. (15, 16) Një tjetër model tregon reduktimin e nivelit të lartë të triglicerideve, një tjetër faktor risku për sëmundjet e zemrës. (17)

7. Lufton qelizat kancerogjene

Shumë studime kanë zbuluar se Cordycepsi përmban veti të fuqishme anti-kanceroze që mund të bllokojnë rritjen dhe përhapjen e shumë tipeve të kancerit. Në veçanti, studimet kanë treguar se ekstrakti i Cordycepsit është efektiv në reduktimin e zhvillimit të qelizave kancerogjene në mëlçi, mushkri dhe zorrën e trashë. (18, 19, 20)

Studimet në kafshë kanë treguar se kjo Kërpudhë mund të reduktojë edhe riskun nga shenjat anësore shkaktuar nga trajtimi kundra kancerit, si leukopenia: një gjendje e shkaktuar nga kemioterapia ose rrezatimi, të cilat ulin sasinë e leukociteve,  duke rritur kështu riskun për infeksione ose sëmundje.  (21)

Nutrientët e Cordycepsit

Kërpudha Cordyceps është e pasur me antioksidantë, enzima dhe vitamina të cilat kontribuojnë në procesin e shërimit. Disa nga përbërësit e identifikuar në profilin nutricional të Cordycepsit janë:

• Cordycepin
• Acidi Cordycepik
• N-acetylgalactosamine
• Adenosine
• Ergosterol dhe esteri ergosteryl
• Bioxanthracenes
• Hypoxanthine
• Acidi deoxyribonuclease
• Superoxide dismutase
• Protease
• Acidi Dipicolinic
• Lectin

Cordyceps në Ayurveda & Mjekësinë Tradicionale

Cordycepsi konsiderohet si një superushqim i përdorur në Mjekësinë Tradicionale Kineze mbi 5,000 vjet më parë. Përdorimet mjekësore janë përshkruar librat e vjetër mjekësorë kinezë, ku shëruesit e përdornin për të shëruar shumë sëmundje. Shëruesit vendas e përdornin Cordycepsin vetëm ose të kombinuar me bimë të tjera për të luftuar më shumë se 20 probleme shëndetësore nga bronkiti tek sëmundjet e zemrës.

Cordycepsi dhe bimët e tjera medicinale janë përdorur gjerësisht në ceremonitë fetare kineze, kristiane dhe hindu lidhur me jetëgjatësinë dhe pavdekshmërinë. Në  Mjekësinë Ayurvedike, besohej se kjo Kërpudhë rrit vitalitetin dhe energjinë.

Shëruesit tradicional në Sikkim, Indi, rekomandonin Kërpudhat mjekësore, sidomos Cordycepsin  si tonik për sëmundjet, pasi përmirësonte energjinë, oreksin, qëndrueshmërinë, libidon, rezistencën dhe gjumin. (22)

Ku mund ta gjeni dhe si ta përdorni Cordycepsin

Për shumë dekada, Kërpudha Cordyceps ishte shumë e vështirë të gjendej si dhe shumë e shtrenjtë. Cordycepsi gjendet më së shumti në formë pluhuri, kapsulash dhe tabletash. Tabletat dhe kapsulat janë një mënyrë e lehtë për të marrë dozën ditore, por në formë pluhuri është më e përthithshme nga organizmi. Pluhuri  Cordyceps mund të shtohet në pije si çaj, kafe; me pak imagjinatë ju mund ta përdorni Cordycepsin në shumë mënyra.

Është e rëndësishme që Cordycepsin ta merrni të prodhuar nga kompani të mirënjohura, me paketime hermetike dhe data skadence të qarta, për të shmangur mundësinë e një produkti të kontaminuar apo të skaduar.

Suplementi Cordyceps dhe dozimi

Kapsulat, tabletat dhe pudra Cordyceps mund të gjenden në dyqane bimore dhe online. Shumë njerëz i marrin nga goja, disa prej tyre preferojnë ta hapin kapsulën dhe ta përdorin pluhurin në çaj, supë si dhe ushqime të tjera, ashtu si e përdornin edhe në Kinë për qindra vite.

Doza e Cordycepsit varet nga qëllimi i përdorimit, doza e preferuar është 1,000–3,000 miligram në ditë, pa dhënë efekte anësore. Lexoni instruksionet e përdorimit të listuara në paketimin e suplementit ose konsultohuni me një specialist. Nëse nuk keni asnjë sëmundje por doni ti parandaloni ato, nuk është e nevojshme marrja e suplementit ditë për ditë. Mjafton konsumi 1 -2 herë në javë me një dozë më të vogël.  

Histori/Fakte për Cordycepsin

Kërpudhat mjekësore janë përdorur për qindra vite për të trajtuar sëmundje të ndryshme, Kërpudha Cordyceps në veçanti ka një histori i gjatë përdorimi në disa vende si Azia për përdorim mjekësor. Sot, Cordycepsi mund të gjendet kudo nëpër botë, por më i zakonshëm në Amerikën Veriore, Azi dhe Europë.

Emri “Cordyceps” vjen nga gjuha latine, emri i një gjinie Kërpudhash me mbi 400 lloj speciesh. Disa nga më të njohurat janë Cordyceps sinensis, Cordyceps militaris dhe Cordyceps ophioglossoides.

Edhe pse Cordycepsi njihet ndër vite për aftësinë e tij shëruese në shumë forma të mjekësisë tradicionale, studiuesit kanë filluar të konfirmojnë vetitë promovuese të shëndetit të kësaj Kërpudhe. Në fakt, studimet kanë treguar se Cordycepsi ka aktivitet anti-kancer, anti-mikrobial dhe anti-inflamator si dhe mund të trajtoj një listë shumë të gjatë gjendjesh shëndetësore.  

Efektet anësore

Cordycepsi konsiderohet i sigurt për shumë njerëz, por janë disa efekte anësore të mundshme për të cilat duhet të kemi kujdes, sidomos nëse në disa raste të gjendjeve specifike shëndetësore ose gjatë marrjes së medikamenteve, si më poshtë:

Nëse jeni shtatzanë ose në laktacion, është mirë që të mos ta përdorni Cordycepsin ose të konsultoheni me mjekun tuaj para përdorimit.

Për personat me sëmundje autoimmune si lupus, artriti rheumatoid ose skleroza multiple, disa doktorë mendojnë se Cordycepsi mund ta përkeqësojë gjendjen. Për shkak se stimulon sistemin imunitar, Cordycepsi mund të ndërveprojë me disa medikamente ndaj këshillohet konsultimi me mjekun para përdorimit.  

E njëjta gjë vlen dhe për personat që vuajnë nga çrregullime të gjakderdhjes, pasi mund të ndërveprojë me medikamentet. Nuk duhet ta përdorni Cordycepsin 2 javë para çfarëdolloj ndërhyrje kirurgjikale pasi ndikon në mpiksjen e gjakut. (33)

Përmbledhje

• Cordycepsi është një tip Kërpudhe e cila është përdorur për shekuj në mjekësinë tradicionale dhe lidhet me shumë efekte pozitive në shëndet.
• Disa nga efektet e Cordycepsit janë; përmirësimi i imunitetit dhe shëndetit të zemrës, ngadalësimi i plakjes, rritja e performancës atletike dhe funksionit seksual, nivele optimale të sheqerit në gjak si dhe mbrojtja nga rritja dhe zhvillimi i qelizave kancerogjene.
• Gjendet në kapsula, tabletë dhe pudër, dozimi varet nga qëllimi i përdorimit por doza e rekomanduar sipas disa studimeve është 1,000–3,000 miligram në ditë.
• Edhe pse e sigurtë për përdorim nga shumë njerëz, përdorimi tek njerëzit me sëmundje imunitare dhe çrregullime të gjakut duhet të shmanget, ose të konsultohen me mjekun e tyre para përdorimit. Rekomandohet shmangia e përdorimit në shtatzani dhe laktacion.
• Shtimi i Cordycepsit në dietë do të sjell një përmirësim të dukshëm në shëndetin tuaj.